Farklı boyama teknikleri, desenler ve el işlemeleri yaparak Türk kültürünün sembolik objelerinden biri olan “hamam taslarını” sanata uyarlayan akademisyenler, aralık ayında Çin’de düzenlenecek “Lozan’dan Pekin’e Memleketler arası Lif Sanatı Bienali”ne kabul edildi.
Türk hamam kültürünü milletlerarası alandaki yüz binlerce bireye ulaştıracak “Hamam Tasları: Duyulara Hitap Eden Su” isimli koleksiyon, 53 ülkeden 110 projenin yer alacağı bienale, Türkiye’den kabul edilen tek çalışma oldu.
İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Dokuma ve Moda Tasarımı Kısım Lideri Prof. Dr. Elvan Özkavruk Adanır ile Dr. Öğretim Üyesi Duygu Ebru Öngen, kumaş kesimlerini kullanarak tasarladıkları 27 hamam tasıyla özel bir koleksiyon oluşturdu.
AMAÇ TÜRK KÜLTÜRÜNÜ TANITMAK
Yaklaşık 5 aylık çalışma sonunda tamamladıkları projeye ait bilgiler veren Adanır, en büyük emellerinin Türk kültürünü tanıtmak olduğunu söyledi.
“ANADOLU KÜLTÜRÜNDE FARKLI KULLANIMLAR VAR”
Çalışma sürecinde çok keyif aldıklarını söz eden Prof. Dr. Adanır, “Hamam taslarının, Anadolu kültüründe farklı ritüellerde kullanımı var. Örneğin; gelin ve çocuk hamamlarında kullanılan tasların boyutları bile farklı olabiliyor. Hamam kültürü yaygın olduğu için taslara da değer verilirmiş, bu mevzuda hassas davranılırmış. Eski periyotlara baktığımızda bilhassa gelin taslarının daha özenilerek yapıldığını görüyoruz. O nedenle biz de kumaşları değerlendirip özel motifler işleyerek 27 farklı hamam tası hayata geçirdik. Ortaya da çok hoş sonuçlar çıktı.” diye konuştu.
“LİTERATÜRÜ TARADIK, MÜZELERİ GEZDİK, MOTİFLERİ TESPİT ETTİK”
Bu süreçte çok sayıda hamam tasını incelediklerini lisana getiren Prof. Dr. Adanır, “Eskişehir ve Gaziantep’teki hamam müzelerini gezdik. Literatürü taradık, motifleri tespit ettik. Ebru Hoca’nın bu bahiste biriktirdiği yayınlardan, kitaplardan da faydalandık. Kültürümüzü tanıtırken, suyun temizlenmek ve arınmak için kıymetini de vurguladık. Böylesine saygın bir bienalde yer almak, bizim için büyük gurur ve memnunluk kaynağı.” tabirlerini kullandı.
“EL İŞLEMELERİYLE KLÂSİK DESENLER YAPTIK”
Öngen ise, “Projedeki her bir hamam tasının renkleri, tonlamaları ve işlemeleri birbirinden farklı. Çalışmada, kumaş ve metalik ipliklerin olduğu dokumacılık materyallerini kullandık. El işlemeleri ile klasik desenler yaptık. Osmanlı periyodunda kullanılan hamam tasları, benim daima ilgimi çekmiştir. 2002 yılından günümüzde kadar olan müddette, bu mevzuyla ilgili pek çok çalışma gerçekleştirdim. ‘Hamam Tasları: Duyulara Hitap Eden Su’ isimli projemizin çok önemli bir art planı var.” dedi.
