Genel Cerrahi Uzmanı Obezite ve Metabolik Cerrahi Laparoskopik Cerrahi Op. Dr. Uğur Yaşar günümüzde çok sık meydana gelen obezite hastalığında tedavi tekniklerini ve tüp mide ameliyatının kimlere uygulanabileceğiyle ilgili bilgiler paylaştı.
Obezite neden kaynaklanır?
Obezitenin en sık sebebi yüksek kalorili beslenme ve hareketsiz ömürdür. Bilhassa son vakitlerde rafine besinlerin artması, yüksek şekerli sıvıların tüketimi, sistemsiz beslenme alışkanlığı, karbohidratdan güçlü beslenme ve sedanter-hareketsiz ömür obezite ve obezite bağlantılı hastalıkların görülme sıklığının artmasına neden olmuştur. Bilhassa tip-2 şeker hastalığı, hipertansiyon, uyku apnesi, kalp hastalıkları, eklem sorunları, alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması ve birtakım kanser cinslerinin görülme sıklığında artışın sorumlusudur.
Obezitenin belirtileri nelerdir?
Temel belirti beden yağ oranının artmasıdır. Obezite santral obezite ve periferal obezite olarak ikiye ayrılabilir. Santral obezite daha çok bel ve karın etrafının artması ile kendini aşikâr ederken, periferal obezite daha çok kalça ve basen bölgesinin yağlanmasındaki artış ile kendini gösterir. Tüm dünyada yaygın olarak kullanılan “vücut kitle indeksi (VKİ)” bedeline nazaran sınıflamadır. Bu kıymet uzunluk ve kilo değerine nazaran değişkenlik gösterir. Kişinin kilosunun, kişinin uzunluk ölçüsünün metre cinsinden karesine bölünmesi ile elde edilir.
VKİ kıymeti 18-24 ortası olağan kilolu
25-29 ortası kilolu
30-34 ortası evre 1 obez
35-39 ortası evre 2 obez
40 ve üzeri morbid obez olarak sınıflandırılır.
Tedavi seçenekleri bu bedellere nazaran belirlenir. Lakin aşikâr durumların varlığında, cerrahi tedavi VKİ pahası 30 ve üzeri hastalarda düşünülebilir. VKİ bedeli 40 ve üzeri olan hastalarda cerrahi tedavi uygulanabilir.
Obezitenin tedavi seçenekleri nelerdir?
VKİ bedellerine nazaran değişmekle birlikte cerrahi dışı tedavi usulleri ve cerrahi tedavi usulleri olarak ikiye ayırmak mümkündür. Öncelikle; hayat biçimi değişikliği, sıhhat beslenme alışkanlığı edinmek, spor-egzersiz, diyet programları birinci başvurulması gereken yollarıdır. Tekrar seçilmiş hastalarda ilaç tedavisi de denemek mümkündür. Mide balon uygulaması, mide botoks uygulaması üzere ameliyata alternatif formüller de mümkündür.
VKİ kıymeti ve yandaş hastalık varlığına nazaran de cerrahi tedavi sistemleri düşünülebilir. Cerrahi tedavi sistemi olarak: Tüp mide ameliyatı, mide by-pass usulleri, duodenal switch, Sadı-S, Transit bipartisyon üzere pek çok prosedür tanımlanmıştır. Burada kıymetli olan yanlışsız hastaya gerçek metodu uygulamaktır. Kişi için en uygun usulün ne olacağı bir dizi sorgulama ve hasta-hekim görüşmesinden sonra belirlenir.
Tüp mide ameliyatı kimlere uygulanabilir?
Böyle bir genelleme yapmak yanlış olacaktır. Yapılan değerlendirmeler sonrasında bu ameliyat için uygun olduğuna kanaat getirilen hastalara uygulanabilir. Yalnızca obezite sorunu olan hastalara değil, birebir vakitte uygun olduğu sürece tip-2 şeker hastalarına da metabolik cerrahi formülü olarak uygulamak mümkündür.
Tüp mide ameliyatı nedir?
Tüp mide ameliyatı son 15 yıldır uygulanan bariatrik ve metabolik cerrahi prosedürüdür. Son yıllarda dünya üzerinde en çok uygulanan morbit obezite tedavi seçeneği haline gelmiştir. Restriktif yani besin alımını kısıtlayıcı bir ameliyattır. Tıpkı vakitte iştah hormonu seviyelerinde azalmaya da sebep olur. Uygun ve seçilmiş hastalarda tip-2 şeker hastalığının tedavisinde de tesirlidir. Total mide hacminin yaklaşık %75-80’lik bir kısmı kapalı ameliyat metodu ile çıkarılır. Bireylerin fazla kilolarının, en az %80’lik bir kısmını vermeleri hedeflenir. İnce bağırsaklar üzerinde süreç yapılmaması, emilim bozukluğu riskinin öteki yollara göre daha az olması, ameliyat mühletinin kısa oluşu ve muvaffakiyet oranlarının yüksekliği bu usulü günümüzde, uygun bireylerde, en çok uygulanan tedavi usulü haline getirmiştir.
