Evde bir anda battaniyeler kaybolur, sandalyeler yer değiştirir ve salon küçük bir inşaat alanına dönüşür… Çocuklar çadır kurmaya başladığında, aslında sessiz bir heyecan başlar. Biz bazen bunu sadece “eğlenceli bir oyun” sanıyoruz. Meğer çocuk için o çadır; yalnızca bir barınak değil, kendine ilişkin bir dünya kurma teşebbüsüdür.
Psikologlara nazaran çadır kurmak; beynin gelişimi, duygusal güvenlik ve yaratıcılık açısından son derece kıymetli bir işarettir. Bilhassa 3–8 yaş ortası çocuklarda bu davranış epey yaygındır. Zira bu periyot, hem kendini keşfetme hem de çevreyi tanıma sürecinin tıpkı anda yaşandığı bir periyottur. Ve bazen bu ikisi, küçük bir kalbe ağır gelebilir.
Uzmanlara nazaran çocuklar çadır kurarken üç temel muhtaçlığını karşılar:
KENDİ DÜNYASINI KURMAK İSTER
Çadır, çocuk için yalnızca bir oyun alanı değil; kontrol edebildiği birinci küçük ev anlamına gelir. Bu meskenin kuralları ebeveyne değil, ona aittir. “Bunu ben yaptım” hissi bile, beyin gelişiminde çok değerli bir yere sahip.
Bilimsel olarak çadır kurarken faal hale gelen prefrontal korteks, çocuğun karar verme, planlama ve bağımsız hareket edebilme hünerini dayanaklar. Yani aslında çadır kurmak, “Ben yapabilirim”duygusunun küçük fakat güçlü bir provasına dönüşür.
Bazı uzmanlar bu durumu şöyle açıklıyor:
MİNİK DÜNYASINDA İNANÇ ARAR
Bazı çocuklar kalabalıkta yorulur, kimileri sessizliğe gereksinim duyar. İşte o anlarda kurulan çadırlar bir saklanma değil; güvende hissetme teşebbüsüdür. Psikologlar bu duruma “koza etkisi” diyor. Tıpkı tırtılların kendini sarması üzere.
Çocuk, büyük dünyayı manalandırmakta zorlandığında kendine minik bir dünya kurarak nefes almaya çalışır. Zira bazen büyümek yorucudur ve küçük bir çadır, onun için büyük bir mola olabilir.
Araştırmalar, çocukların çadırda geçirdiği vaktin kalp ritmini sakinleştirdiğini ve gerilim düzeyini düşürdüğünü gösteriyor. Bu yüzden birçok uzman, “Çocuğun çadır kurmasına mahzur olmayın, ona müsaade verin.” diyor.
HAYAL GÜCÜ HÜR KALIR
Çadır aslında çocuğun sahnesidir. Bu da beyin gelişiminde kritik olan hayal gücü, sorun çözme ve yaratıcılık üçlüsünü besler. Araştırmalara nazaran, kendi oyun alanını oluşturan çocuklarda özgüven ve toplumsal maharet gelişimi daha yüksektir.
Çadır kurmak birebir vakitte strateji, mimari düşünme ve senaryo oluşturma manasına gelir. Bu da bütün çocuklar için doğal bir zihin antrenmanı misyonu görür.
Araştırmalar, kendi oyun alanını oluşturan çocuklarda özgüven ve toplumsal marifetlerin daha güçlü geliştiğini gösteriyor. Çocuk çadır kurduğunda yalnızca oyun oynamaz. Kendine ilişkin bir dünya kurar, karar verir, uygular ve değerlendirir. Bu davranış kolay değil; büyümenin en doğal işaretlerinden biridir.
